ALES Nedir? Kimler Katılabilir? ALES Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Akademik Personel ve Lisansüstü  Eğitimi Sınavı olarak adlandırılan ALES yılın belirli dönemlerinde Türkiye’nin tüm illerinde yapılmaktadır. İlkbahar ve sonbahar olmak üzere yılın iki döneminde yapılan bu sınav sonucunda kişiler bazı alanlara başvurabilmektedir. Geçerli ALES puanı alındığında kişi tezli yüksek lisans, doktora, araştırma görevlisi, okutman ve öğretim görevlisi gibi akademik alanlara başvurma hakkını kazanırlar.

Akademik alanlara başvurma hakkına erişim sağlayan ALES aynı zamanda yurt dışında lisansüstü eğitim görmek isteyenler için de geçerlidir. Bu sınava girmeden önce ise bazı bilgileri edinmelisiniz. Sınavın kimler için geçerli olduğu, ne zaman yapılacağı ve hangi dersleri kapsadığı ALES adayları tarafından merak edilen konulardan biridir. Bu yazıda sizlere ALES’e dair bilmeniz gereken tüm bilgileri farklı başlıklar altında açıklayacağız.

ALES’e Kimler Girebilir?

ALES’e girmek için en az lisans eğitimini devam etmek ya da bitirmiş olmak gerekir. Dolayısıyla üniversitede 4 yıllık eğitim gören/görmüş kişiler bu sınava girme hakkına sahiptirler. Yurtdışında lisans eğimi gören kişilerin de Türkiye’de yapılan ALES’e girme hakkı vardır. Ancak bunun için denklik belgelerine sahip olma şartı aranmaktadır. Lisans eğitimini tamamlayan kişinin hedefi tezli yüksek lisans ve doktora gibi akademik çalışmalar yürütmek ise öncelikle ALES’e girmeleri gerekmektedir.

ALES Puanı Ne Zamana Kadar Geçerlidir? Kaç Puan Alınmalıdır?

ALES’e hazırlanma sürecinde olan adayların merak ettikleri sorulardan biri de bu sınavdan aldıkları puanın geçerlilik süresidir. Önceden ALES puanını sınava giren kişilerin 3 yıl içerisinde kullanmaları gerekiyordu. Son yıllarda yapılan değişikliğe göre bu süre 5 yıla çıkarılmıştır. Hatta kişi sınavdan aldığı en yüksek puanı 5 sene içerisinde kullanabilme hakkına sahiptir. Bu nedenle avantajlı bir sınavdır diyebiliriz.

ALES sayısal ve sözel olmak üzere toplam 100 sorudan oluşur. Puan hesaplama aralığı ise 50-100 aralığında yapılır. 75 ve üzeri puan alan kişiler başarılı sayılırlar ve akademik alanlara yerleştirilirler. Ancak bu puan diğer alanlara göre farklılık gösterdiği için sabit değildir. Örneğin tezli yüksek lisans yapmak istiyorsanız en az 55, doktora yapmak için ise en az 80 almanız gerekmektedir.

ALES’te Hangi Dersler Vardır?

100 sorudan oluşan ALES’te toplamda iki ders bulunmaktadır. Bu dersler matematik ve Türkçe olarak karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla 50 soru matematik ve 50 soru Türkçe şeklinde sorular hazırlanmaktadır. 2,5 saat yani 150 dakika süren ALES kişilerin akademik hedeflerini gerçekleştirecek önemli bir sınavdır.

Türkçe ve matematik kendi aralarında farklı konularak ayrılarak sınavda soru şeklinde gelmektedir. Türkçe ’de en fazla paragraf ve sözel mantık soruları gelirken matematikte geometri, mantık, temel mantık ve problem soruları gelmektedir. Bu sınavın ayırt edici olmasının yönlerinden biri mantık ve yorumlamaya dayalı olmasıdır.   Dolayısıyla yeterli ve verimli bir şekilde sınava hazırlanmak gerekir. ALES için günümüzde sayısız kaynak, kurs ve benzeri olanaklar vardır. Size uygun gelen olanaklardan faydalanarak bu sınava hazırlanmanız mümkündür.

ALES’e Nasıl Hazırlanılmalıdır?

ALES’e hazırlanmaya karar vermeden önce kişinin hedefini belirlemesi gerekmektedir. Yüksek tezli, lisans, doktora, araştırma görevlisi ve benzeri akademik alanlarda uzmanlaşmak isteyen bu sınava hazırlanabilir. Bu, kişilerin seçtikleri alana göre çalışma düzenini planlamalarına yardımcı olur. Örnek vermek gerekirse sayısal alanda uzmanlaşmak isteyen kişiler sayısal alana sözel alanda uzmanlaşmak isteyen kişiler ise söz alan derslerine yoğunlaşmalıdır. Sınavda her iki alandan da sorular çözmek elbette sınav puanını olumlu bir şekilde etkileyecektir. Bu nedenle olabildiğince her iki alana da yoğunlaşarak çalışmak fayda sağlayacaktır.

ALES’ hazırlanmaya karar verdiğinizde öncelikle derslerin konuları hakkında bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Bunun için ALES’e özel olarak hazırlanan konu anlatım kaynaklarını edinmek gerekir. Konular böylece toparlanmış bir şekilde kişinin karşısına çıkmış olur. Öncelikle hangi dersten ve konulardan bilgi eksikliğinizi tespit etmek için bir deneme sınavı çözmek iyi bir ölçüt olacaktır.

Bilgi eksikliklerinizi tespit ettikten sonra konuları not alıp buna göre bir çalışma programı hazırlamalısınız. Ancak ders çalışma programınızın sürekliliği ve etkili bir şekilde işlemesi için yaşam koşullarınıza uygun olmalıdır. Her sınavda olduğu gibi ALES’te de uzun soluklu paragraflar yer almaktadır. Bunu göz önünde bulundurarak her gün düzenli olarak paragraf sorularını çözmenizi öneriyoruz. Bunun için belirli bir süre tutarak paragraf sorularınızı çözebilir ve zamanla hız kazanabilirsiniz.

Paragraflar birçok soru çeşidinden oluştuğu için mutlaka her soru tipini görmek ve çözmek gerekir. ALES’e uygun paragraf kaynakları edinmek bu konuda yerinde bir seçim olacaktır. Hatta daha önce çıkmış ALES paragraf sorularını da görmek bir deneyim kazandıracaktır. Dolayısıyla hem geçmişteki soruları hem de yeni nesil soru tiplerini görmek ve zihinde sentezlemek paragraflarda başarılı olmanızı sağlayan stratejik hamlelerdir.

Eğer sayısal bir alanda uzmanlaşma hedefiniz varsa matematik dersine daha fazla yoğunlaşmalısınız. Bu sınavda matematikte en fazla temel matematik, mantık ve problemlerden soru gelmektedir. Bu nedenle en fazla eksik olduğunuz konulara odaklanarak bol miktarda soru çözümü yapmalısınız. Sözel alanda çıkan diğer konulardan biri de sözel mantıktır. Bu konudaki soru tipleri genelde önerme, küme problemleri, yer-yön-konum belirleme, şifreleme gibi mantık alanına giren sorulardan oluşmaktadır. Mantık kavram ve prensipleri bu dersi anlamayı sağlayan temel unsurdur. Bunları anladıktan sonra ise iyice pekiştirmek için üzerine farklı kaynaklardan sorular çözülmelidir. Aynı zamanda sözel mantığı geliştirmek için okuduğunu anlamaya yönelik de çalışmalar yapılmalıdır.

Günümüzde ALES için birçok kurum, online eğitim ve benzeri olanaklar mevcuttur. Günlük rutininize uygun olan olanaklardan birini seçerek akademik kariyer hedefinize ulaşabilirsiniz. Böylece sınava yönelik bir düzen sağlanmış olup girdiğiniz deneme sınavlarıyla başarınızı günden güne takip edebilirsiniz.

ALES’te Hangi Konular Vardır?

Matematik ve Türkçe derslerini kapsayan ALES’te her iki derse ayrılan farklı konular vardır. Bu konularda adaylardan asıl beklenen okuduğunu anlama, yorumlama, çözümleme ve mantık yürütme üzerinedir. Konular da bunlara göre şekillendirilmiştir. Genel hatlarıyla bu konulardan bahsetmek mümkündür. ALES’te matematik konuları genel hatlarıyla şu şekildedir:

• Temel matematik
• Tekli, ikili ve üçlü problemler
• Geometri
• Mantık

ALES’teki Türkçe konuları ise genel hatlarıyla şu şekildedir:

• Cümlede ve parçada anlam
• Parçada anlam bütünlüğünü sağlama
• Cümle ve metni tamamlama
• Düşünce akışını bozan ifadeyi bulma
• Kesin yargıya ulaşma
• Sözel mantık

2023 ALES Başvuruları Ne Zaman Yapılacak? ALES 2023 Sınav Tarihleri

Her yıl ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde toplam 3 kez gerçekleşen ALES 2023 yılında da bu dönemlerde gerçekleşecektir. ÖSYM’nin yayınladığı akademik takvime göre ALES başvuruları ayrı ayrı tarihlerde yapılabilecektir. 2023 yılındaki ALES tarihleri ise 3 farklı dönemde gerçekleşecektir. ÖSYM’nin yayınladığı akademik takvime göre ALES/1 sınavı 16 Nisan 2023, ALES/2 sınavı 20 Ağustos 2023 ve son olarak ALES/3 sınavı 19 Kasım 2023 tarihinde gerçekleşmesi bekleniyor. Belirlenen bu tarihlerde ALES/1 için 22 Şubat – Mart 2023,  ALES/2 başvuruları için 4-10 Temmuz ve son olarak ALES/3 29 Eylül- 9 Ekim arasında başvurular yapılacaktır.